Ξάνθη, η πόλη με τα χίλια χρώματα ή η πόλη με τους τόσους βιασμούς;
της Μαρίας Δήμου
Την 1η Μάρτη μια νεαρή φοιτήτρια κατήγγειλε το βιασμό της από δυο γνωστούς της ντόπιους άντρες, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν τη μέθη της και την εμπιστοσύνη που τους έδειξε.
Η αστυνομία με τη διαδικασία του αυτόφωρου, τους συνέλαβε και μετά από έρευνες που έγιναν στο σπίτι τους, βρέθηκαν φαρμακευτικά σκευάσματα και ινδική κάνναβη. Οι δυο άντρες πήραν προθεσμία για να απολογηθούν, αφού προσέλαβαν μεγαλοδικηγόρους της πόλης. Κατά τη διαδικασία απόφασης για την προφυλάκισή τους ή μη, η ανακρίτρια διαφώνησε με την προφυλάκισή τους και ο εισαγγελέας τάχθηκε υπέρ της προφυλάκισής τους με αποτέλεσμα, έως ότου πάρει την απόφαση το συμβούλιο των δικαστών, να μείνουν προφυλακισμένοι κατ΄οίκον.
Την Παρασκευή 13 Μάρτη έπεσε σαν βόμβα στην Ξάνθη η απόφαση της μη προφυλάκισης των δυο βιαστών, η οποία «εξαγοράστηκε» με 20.000 ευρώ από τον καθένα και με κάποιους περιοριστικούς όρους, όπως εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα και απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, έως ότου εκδικαστεί η υπόθεση. Κάποιοι συντηρητικοί κύκλοι της πόλης και υποστηριχτές των δυο αντρών πανηγύρισαν με την απόφαση της μη προφυλάκισης των δυο αντρών και βιάστηκαν να προεξοφλήσουν μια αθωωτική απόφαση.
Στην πόλη έχει υπάρξει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα αμφισβήτησης του βιασμού βάσει σεξιστικών επιχειρημάτων, που υποστηρίζουν πως οι δυο άντρες ήταν όμορφοι και δημοφιλείς και άρα δεν θα βίαζαν μια γυναίκα. Αυτά τα επιχειρήματα είναι μισογυνικά και γελοία και αναπαράγουν στερεότυπα για το πώς είναι το προφίλ ενός βιαστή. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας πιστεύει πως ο βιασμός συμβαίνει από έναν άγνωστο, συνήθως μεγάλο σε ηλικία, έξω στο δρόμο. Η πραγματικότητα όμως και τα στατιστικά μας δείχνουν πως οι βιασμοί διαπράττονται από άνδρες όλων των ηλικιών, των κοινωνικών τάξεων, των εθνικοτήτων, και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο χώρο και πως ένα μεγάλο ποσοστό βιασμών συμβαίνουν μέσα στη σχέση και στο γάμο.
Μέρος της συγκαλυπτικής κοινωνίας της Ξάνθης αθωώνει εκ προοιμίου «τα δυο καλά» παιδιά, αναμασώντας μισογυνικά σχόλια για την ηθική της κοπέλας και την ψυχική της υγεία. Είναι γνωστή η πατριαρχική νοοτροπία μέρους της κοινωνίας που πάντα σε ένα βιασμό αμφισβητεί το ποιόν της γυναίκας και της ρίχνει όλη την ευθύνη για το βιασμό της αναπαράγοντας μια ολόκληρη κουλτούρα βιασμού. Όμως αυτό που κάνει εντύπωση είναι πως αυτή η «ηθική κοινωνία» της Ξάνθης δεν κάνει καμιά αναφορά στα ναρκωτικά που βρέθηκαν στο σπίτι των βιαστών, αλλά και καμιά αναφορά στην ηλικία των ανδρών που ήταν αρκετά μεγαλύτεροι από την κοπέλα. Είναι εμφανές πως η κοινωνία χρησιμοποιεί τα ηθικοπλαστικά της αντανακλαστικά πάντα εις όφελος των ανδρών.
Μια εύλογη απορία που τίθεται είναι: γιατί μια κοπέλα να μπει σε μια ψυχοφθόρα διαδικασία καταγγελίας βιασμού; Σε μια διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει την εξαντλητική και πολλαπλή αναπαραγωγή του περιστατικού στην αστυνομία με εξονυχιστικές λεπτομέρειες, την άβολη και ντροπιαστική ιατροδικαστική εξέταση, τα υπέρογκα δικαστικά έξοδα, την προσωπική έκθεση και το φόβο του δημόσιου διασυρμού, τη συναισθηματική αναστάτωση της οικογένειας, τις ενδεχόμενες απειλές και τη διακινδύνευση της σωματικής της ακεραιότητας, αν δεν είναι βιασμός; Και εδώ το σεξιστικό κομμάτι της κοινωνίας έχει πολλά σαθρά επιχειρήματα για να δικαιολογήσει τους βιαστές.
Ο βιασμός στην Ξάνθη δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Το 2011 συντελέστηκε ο ομαδικός βιασμός μιας δεκατριάχρονης μαθήτριας από τρεις φίλους και συμμαθητές της. Το 2013 συντελέστηκε η σεξουαλική κακοποίηση ενός πεντάχρονου κοριτσιού από τους συμμαθητές της και παράλληλα αποκαλύφθηκε πως το παιδί βιαζόταν από τους άνδρες της οικογένειας. Το 2013 συντελέστηκε ο βιασμός και η δολοφονία μιας νεαρής γυναίκας. Το 2014 υπήρξε άλλη μια απόπειρα βιασμού φοιτήτριας. Αυτοί είναι οι βιασμοί που έχουν καταγραφεί και έλαβαν δημοσιότητα και πόσοι άλλοι μένουν αόρατοι.
Πριν δυο χρόνια που διαπράχθηκε ο βιασμός και η δολοφονία της Ζωής Δαλακλίδου, όλη η Ελλάδα και κυρίως η κοινωνία της Ξάνθης, είχε συγκλονιστεί και είχε καταδικάσει τη δολοφονία. Σήμερα η Ξάνθη είναι μια πόλη που αφήνει να κυριαρχήσουν οι φωνές αυτών που αμφισβητούν ένα βιασμό με συνέπεια να δρα αποτρεπτικά για όποια γυναίκα θελήσει να κάνει το βήμα για να μιλήσει για το βιασμό της.
Μπροστά σε μια καταγγελία βιασμού η κοινωνία της Ξάνθης καλείται να αποδείξει αν είναι η πόλη με τα χίλια χρώματα ή αν είναι η πόλη που επιβραβεύει τους βιασμούς.