Εισαγωγή στο τρανς ζήτημα, αλλά όχι αυτή που ξέρει η μαμά σου
Ένα κείμενο για τις ταμπέλες που κολλάμε στα σώματα.
του Asher Bauer
αναδημοσίευση από το QueerTrans
Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με τον τρόπο που η κοινωνία εκπαιδεύει τους ανθρώπους σε σχέση με το φύλο. Τα παιδιά κατηχούνται και προγραμματίζονται από πολύ νεαρή ηλικία στο να πιστεύουν ότι τάχα υπάρχουν δύο ειδών σώματα (αρσενικό/θηλυκό), τα οποία αντιστοιχούν σε δύο κοινωνικά φύλα (άνδρας/γυναίκα), τα οποία είναι από πριν δοσμένα, μη-μεταβλητά και τελείως έξω από τον δικό μας έλεγχο. Αυτή η κοσμοθεώρηση ονομάζεται έμφυλος δυϊσμός (gender binary), και δεν μας χωράει, εμάς, τους-τις τρανς ανθρώπους.
Το να προσπαθείς να εμφυσήσεις μια νέα οπτική για αυτά τα πράγματα σε όσους έχουν πέσει θύματα αυτής της, εξαιρετικά επιθετικής, πλύσης εγκεφάλου είναι τόσο δύσκολο που μπορεί να καταντήσει αποκαρδιωτικό. Για την ακρίβεια, ένα τέτοιο εγχείρημα μπορεί να μοιάζει εντελώς αδύνατο. Μπαίνει λοιπόν κανείς-καμιά στον πειρασμό, να απαλύνει τον λόγο της-του, για να χαϊδέψει τα αυτιά ενός μη τρανς (cisgender) ακροατηρίου. Λόγω αυτής της κατάστασης έχει δημιουργηθεί μια σειρά υπεραπλουστεύσεων, που τις αποκαλούμε «εισαγωγή στο τρανς» (trans 101, κατά την πανεπιστημιακή παράδοση) . Αυτές οι άχρηστες συμβάσεις όπως: “ΚΑΤΙ” παγιδευμένο στο σώμα “ΚΑΤΙ ΑΛΛΟΥ” (ΣτΜ αυτό που ακούμε συχνά “είμαι άντρας σε γυναικείο σώμα” και “είμαι γυναίκα σε αντρικό σώμα”) προκαλούν σύγχυση ακόμα και σε καλοπροαίρετους cis ανθρώπους, θρέφουν την εσωτερικευμένη τρανσφοβία εντός της δικής μας (trans) κοινότητας και λειτουργούν ως σκιάχτρα και ανεμόμυλοι για να στρέφουν πάνω τους τα βέλη τρανσφοβικές «ριζοσπαστικές» φεμινίστριες, διάφοροι προνομιούχοι cis ακαδημαϊκοί και λοιπές, φανατικές/-οι.
Στην αρχή της μετάβασής μου, κι εγώ εξηγούσα το τρανς ζήτημα μ’αυτό τον τρόπο. Γιατί δεν ήξερα καλύτερο. Γιατί με είχαν διδάξει να σκέφτομαι για τον εαυτό μου μέσω αυτών των άχρηστων συμβάσεων, όπως “FTM” (female to male: θηλυκό προς αρσενικό), “θηλυκός άντρας”, κάποιος που “αλλάζει φύλο”. Εν καιρώ όμως, μέσα από έντονες συζητήσεις και πολλή σκληρή νουθεσία από ανθρώπους που μ’αγαπούσαν και ήταν περισσότερο γνωστικές, ριζοσπάστριες και ψαγμένες πολιτικά από μένα, κατέληξα να βλέπω τα πράγματα πολύ διαφορετικά.
Δεν έχω ξαναπροσπαθήσει να εξηγήσω τα πράγματα μέσω αυτής της υπεραπλουστευτικής “εισαγωγής στο τρανς”, εδώ και πολύ καιρό. Ξεκόλλησα από αυτήν. Αλλά μου φαίνεται ήρθε η ώρα να ασχοληθώ με το πρόβλημα του πώς εξηγούμε και ορίζουμε τι θα πει να είσαι τρανς, χωρίς να καταφεύγουμε σε γλώσσα σεξιστική ενάντια στους τρανς ανθρώπους (cissexist language). Μου φαίνεται, όπως το αναλογίζομαι τώρα, ότι η γλώσσα της παραδοσιακής “εισαγωγής στο τρανς” είναι όχι μόνο προς το πιο αποχαζεμένο της, αλλά και αφοπλισμένη, χωρίς αιχμές. Θέλω να μιλήσω για αλήθειες που απειλούν φοβερά, επιτίθενται στις ίδιες τις βάσεις της ρατσιστικής κοσμοθεωρίας που θεωρεί τα τρανς άτομα υποδεέστερα απ’τα μη-τρανς.
Δε βρίσκομαι εδώ για να κάνω τους μη-τρανς ανθρώπους να νιώσουν άνετα ή να τους/τις διαβεβαιώσω ότι είναι ακόμα το κέντρο του έμφυλου σύμπαντος. Για την ακρίβεια, δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα να κάνω ακριβώς το αντίθετο.
Χωρίς άλλη καθυστέρηση, ας ξεκινήσουμε.
Φύλο που δίνεται κατά τη γέννηση
Ας ξεκινήσουμε απ’την αρχή. Γεννιέται ένα μωρό. Ο/η γιατρός λέει “είναι αγόρι” ή “είναι κορίτσι” και το βασίζει στην εμφάνιση των γεννητικών οργάνων του παιδιού. Αν τα γεννητικά όργανα δε μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ξεκάθαρα σε ένα από δυο “κουτάκια” -δηλαδή αν το παιδί είναι intersex (άτομο με “αμφίβολα γεννητικά όργανα”)- τότε ο/η γιατρός επιλέγει, παρόλα αυτά, να το εντάξει σε ένα από τα δύο. Η συνήθης πρακτική είναι να γίνει επέμβαση τότε, στο μωρό που δεν έχει τρόπο να δώσει τη συναίνεσή του, ώστε να αλλάξουν το σώμα του προς το κοινωνικά αποδεκτότερο.
Είτε το μωρό έχει αμφίβολα γεννητικά όργανα είτε όχι, το παιδί από κει και πέρα το μεγαλώνουν ως το αυθαίρετο φύλο (gender) που ο/η γιατρός θεώρησε πρέπον να του αποδώσει.
“Cisgender” (μη-τρανς) είναι ο όρος για τους ανθρώπους που δεν έχουν θέμα με το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση. Για κάποιο λόγο, τους είναι δυνατόν να ζουν σχετικά άνετα με τον έμφυλο ρόλο που τους έδωσαν. Είναι μυστήριο το γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι ικανοί/-ες να χωράνε σε τέτοιες αυθαίρετες κατηγορίες.
Τα τρανς (transgender) άτομα δε μπορούμε να δεχτούμε το φύλο που μας έχει αποδοθεί. Γνωρίζουμε ότι είμαστε κάτι διαφορετικό από αυτό που μας είπαν να είμαστε. Δε βλέπουμε το αυθαίρετο έμφυλο σενάριο που μας έδωσε η κοινωνία σαν κάτι που έχει σχέση με μας. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, ένας δρόμος αυτονομίας, αυτό-δημιουργίας και αυτό-προσδιορισμού, και ότι αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε, γιατί δε θα μπορέσουμε ποτέ να είμαστε ικανοποιημένες και ικανοποιημένοι με τις παραμέτρους εκείνες που μας επέβαλαν, τις σχετικές με τις έμφυλες συμπεριφορές και τα σώματά μας.
Το Δίπολο
Όλοι οι μη-τρανς άνθρωποι και πολλοί τρανς άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονται δυϊστικά. Αν μας δίνουν τις επιλογές “άντρας ή γυναίκα”, τότε όλοι-ες εμείς που αυτοπροσδιοριζόμαστε δυϊστικά, μπορούμε να νιώσουμε άνετα με μια από τις δυο, ακόμα και αν είναι η αντίθετη από αυτή που μας κατέταξαν αρχικά. Για παράδειγμα, προσωπικά, είμαι ένας άντρας που με είχαν κατατάξει να ζήσω ως γυναίκα, συνεπώς είμαι ένας τρανς άντρας. Ο πατέρας μου είναι ένας άντρας τον οποίο είχαν κατατάξει να ζήσει ως άντρας, συνεπώς είναι ένας μη τρανς (cis) άντρας. Και οι δυο μας αυτοπροσδιοριζόμαστε δυϊστικά, και οι δυο ως άντρες, παρόλο που εκείνος είναι cis κι εγώ trans.
Είναι άγνωστο γιατί τόσο πολλοί άνθρωποι νιώθουν άνετα να κατηγοριοποιούνται σε δυο μόνο επιλογές. Όπως κανείς δεν ξέρει γιατί υπάρχουν τόσο πολλοί/ες cis άνθρωποι, κανείς δεν ξέρει και γιατί υπάρχουν τόσο πολλοί/-ές άνθρωποι που αυτοπροσδιορίζονται δυϊστικά.
Όμως, υπάρχουν πολλά τρανς άτομα που δεν είναι ούτε αρσενικά ούτε θηλυκά. Δε μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σαν το ένα ή το άλλο. Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να χρησιμοποιούν για τους εαυτούς τους όρους όπως genderqueer (κυριολεκτικά: “με περίεργο φύλο”), two-spirit (με δυο πνεύματα), ανδρόγυνα (androgynous – ΣτΜ: έχουν δυο φύλα ταυτόχρονα), άφυλα (agender – ΣτΜ δεν μπαίνουν καν στο τριπάκι να πουν ότι αυτοπροσδιορίζονται ως κάποιο φύλο) ή ουδετερόφυλα (neutrois: αυτοπροσδιορίζονται ως το ουδέτερο φύλο). Συχνά χρησιμοποιούν μη-έμφυλες αντωνυμίες όπως ze/hir/hirs (ΣτΜ από συμπτύξεις των αγγλοσαξωνικών he και her) ή “they/them/their/theirs” (ΣτΜ που είναι πληθυντικοί, και συνεπώς έχουν ουδέτερο γραμματικό γένος στα αγγλικά). Μπορεί να είναι ταυτόχρονα αρσενικά και θηλυκά, ή τίποτα απ’τα παραπάνω, να έχουν πολλά φύλα ή κανένα, ή κάτι εντελώς διαφορετικό.
Σε μια παραδοσιακή, υπεραπλουστευτική “εισαγωγή στο τρανς”, κάπου σε αυτό το σημείο θα άρχιζα να σας εξηγώ ότι “το φύλο είναι ένα φάσμα” (gender is a spectrum) και θα ζωγράφιζα ένα χαριτωμένο διάγραμμα με “αρσενικό” στη μια άκρη και “θηλυκό” στην άλλη. Αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν πρώτον ψευδές και δεύτερον ένα μάτσο μαλακίες. Το φύλο δεν είναι ευθύγραμμο τμήμα, είναι ένας τεράστιος τρισδιάστατος χώρος, υπερβολικά μεγάλος για να οριοθετηθεί από τις έννοιες “αρσενικό” και “θηλυκό”. Το να είσαι τρανς δεν έχει πάντα να κάνει με το να βρίσκεσαι “ανάμεσα” στα δυϊστικά φύλα, και πολλές φορές έχει να κάνει με το να είσαι κάτι τόσο ευρύ που κάνει την ιδέα των υποτιθέμενων δυο φύλων εντελώς ανούσια.
Αυτοπροσδιορισμός
Η γλώσσα του αυτοπροσδιορισμού συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει τρανς ανθρώπους. “Ο Κώστας αυτοπροσδιορίζεται ως άντρας”. “Σέβομαι τον αυτοπροσδιορισμό της Κατερίνας ως γυναίκας”. “Ο/η Chris μόλις μου είπε ότι ‘αυτηός’ (ze) αυτοπροσδιορίζεται ως ‘genderqueer’. Αχ, θα κάνω καιρό να συνηθίσω την (genderqueer) αντωνυμία”. Μια οργάνωση που γνωρίζω -στην προσπάθειά της να είναι φιλική προς τα τρανς άτομα- έχει κολλήσει στις τουαλέτες, κάτω από τις τόσο γνώριμες ταμπέλες “ΑΝΤΡΩΝ” και “ΓΥΝΑΙΚΩΝ”, επιγραφές που λένε “Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως άντρες είστε ευπρόσδεκτοι” και “Αυτοπροσδιοριζόμενες ως γυναίκες είστε ευπρόσδεκτες” και “παρακαλώ να σέβεστε την διαφορετικότητά μας”.
Αυτού του είδους η υιοθέτηση της γλώσσας του αυτοπροσδιορισμού είναι όχι απλά πατερναλιστική και αφ’υψηλού, αλλά έχει χάσει εντελώς και το νόημα.
Οι cis άνθρωποι μοιάζουν να θεωρούν ότι ο αυτοπροσδιορισμός αφορά μόνο τους τρανς ανθρώπους. Οι ίδιοι και οι ίδιες οι μη-τρανς άνθρωποι δε χρειάζεται να “αυτοπροσδιορίζονται” ως άντρες και γυναίκες – απλά ΕΙΝΑΙ! Το φύλο (gender) τους δεν είναι προϊόν “αυτοπροσδιορισμού”, είναι απλά “οφθαλμοφανές”!
Αυτό που δε συνειδητοποιούν είναι ότι ο αυτοπροσδιορισμός είναι ο ΜΟΝΟΣ τρόπος για να ορίσεις το φύλο (gender). Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος εξαρτάται πλήρως από το τί είπε εκείνος/εκείνη η γιατρός πριν πόσα χρόνια τώρα, όταν ήμασταν ένα ματωμένο, ζαρωμένο, νεογέννητο μάτσο χάλια, εντελώς ασχημάτιστο ως προσωπικότητα και χωρίς καμία απολύτως ταυτότητα, ούτε καν χαριτωμένο, με τα αίματα και την τσαλακωμένη φατσούλα. Το θέμα είναι ότι ΚΑΙ οι cis άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονται – απλά συμβαίνει να συμφωνούν με αυτό που είπε εκείνη η γιατρός ή εκείνος ο γιατρός τότε. Όποιος και όποια απαντά την ερώτηση “είσαι άντρας;” ή “είσαι γυναίκα;” με “ναι”, έχει μόλις αυτοπροσδιοριστεί.
Ξέρω τι σκέφτεστε. Σκέφτεστε “μα τι γίνεται με τα σώματα; Και με τα χρωμοσώματα; Και με τις ορμόνες; Και με το βιολογικό φύλο; Δεν έχουν όλα αυτά καμιά βαρύτητα όταν μιλάμε για φύλο;”
Υπομονή αγάπες μου. Θα φτάσω εκεί σε ένα λεπτό.
Σώματα
Σχεδόν κάθε παραδοσιακή “εισαγωγή στο τρανς” περιέχει τη θυμοσοφία “Το βιολογικό φύλο είναι ανάμεσα στα πόδια σου, το κοινωνικό φύλο (gender) είναι ανάμεσα στ’αυτιά σου”. Αηδία.
Ή μπορεί πάλι να λέει. “το βιολογικό φύλο είναι σωματικό, το κοινωνικό φύλο είναι κοινωνικά κατασκευασμένο”. Αυτό είναι απλά ψέμα.
Το φύλο του σώματος (sex) είναι αμετάλλαχτο δίπολο όσο είναι και το “κοινωνικό” φύλο (gender). (ΣτΜ Δηλαδή καθόλου. Το sex ενός σώματος δεν είναι μόνο αρσενικό ή θηλυκό). Υπάρχουν intersex άνθρωποι με γεννητικά όργανα που δεν υπάγονται στο δίπολο “αρσενικό/θηλυκό”. Υπάρχουν επίσης άνθρωποι με ορμονικές διαταραχές. Στην πραγματικότητα, το επίπεδο των ορμονών διαφέρει τρελά, ακόμα και ανάμεσα στα cis θηλυκά άτομα και ανάμεσα στα cis αρσενικά άτομα. Τα χρωμοσώματα επίσης παρουσιάζουν διακυμάνσεις. Αν πιστεύατε ότι “ΧΧ” και “ΧΥ” είναι οι δυο μοναδικοί συνδυασμοί, τότε έχετε πολύ google-άρισμα να ρίξετε. Εκτός από συνδυασμούς όπως ΧΧΥ, ΧΧΥΥ ή Χ-, καμιά φορά cis άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι είναι γενετικά “το αντίθετο” από αυτό που νόμιζαν ότι είναι, δηλαδή ένας “τυπικός” cis άντρας μπορεί να είναι ΧΧ, μια “κανονική” cis γυναίκα μπορεί να είναι ΧΥ (ΣτΜ τονίζουμε πάλι ότι cis θα πει μη-τρανς)
Είναι γεγονός ότι η έννοια του δυαδικού φύλου βασίζεται στην εσφαλμένη αντίληψη ότι πολλά χαρακτηριστικά του φύλου είναι όλα τους αμετάβλητα και πάνε πάντα μαζί, ενώ στην πραγματικότητα αρκετά από αυτά τα χαρακτηριστικά του φύλου μπορούν να αλλαχτούν, άλλα να σβηστούν, και πολλά από αυτά εμφανίζονται ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα, σε διαφορετικούς συνδυασμούς. “Θηλυκό” με όρους σεξουαλικού διμορφισμού (δυαδικού φύλου) σημαίνει να έχεις μαστούς, να έχεις κόλπο, να έχεις μήτρα, να μην έχεις πολλή τριχοφυΐα στο σώμα, να έχεις μεγάλη συγκέντρωση οιστρογόνων στο αίμα, να έχεις περίοδο, να έχεις ΧΧ χρωμοσώματα. “Αρσενικό” σημαίνει να έχεις πέος, να μην έχεις μαστούς, να παράγεις σπέρμα, να έχεις τριχοφυΐα στο σώμα, να έχεις βαριά φωνή, να έχεις πολλή τεστοστερόνη, να έχεις ΧΥ χρωμοσώματα.
Παρόλα αυτά, είναι δυνατόν να απομονώσουμε, να μεταβάλλουμε και να εξαφανίσουμε πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά. Πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά δεν εμφανίζονται πάντα μαζί, και πριν την εφηβεία και μετά την εμμηνόπαυση/κλιμακτήριο πολλά από αυτά δεν ισχύουν καν.
Και οι γυναίκες που κάνουν υστερεκτομή που κατατάσσονται; Ή εκείνες που έχουν υποστεί μαστεκτομή ως θεραπεία καρκίνου του μαστού; Δεν είναι γυναίκες εκείνες; Τι λέτε για ένα στρατιώτη που έχασε το πουλί του από μια βόμβα; Δεν είναι άντρας;
Το πόσο εσφαλμένο είναι να κολλάμε ταμπέλες στα σώματα, τα οποία είναι εύθραυστα, ευμετάβλητα πράγματα, υποκείμενα σε τραυματισμούς, ακρωτηριασμό, φθορά και αναπόφευκτο θάνατο, θα πρέπει να σας είναι ξεκάθαρο μέχρι τώρα.
Το “βιολογικό φύλο” είναι εξίσου κοινωνική κατασκευή με το κοινωνικό φύλο (gender), εξίσου υποκείμενο σε αυτοπροσδιορισμό, και εκτός αυτού, αρκετά εύκολο να αλλάξει. Οι χειρουργικές και ορμονικές τεχνικές όλο και εξελίσσονται. Αν υπήρξε κάποια στιγμή ανάγκη να θεωρούμε τη βιολογία πεπρωμένο, αυτή η στιγμή έχει σίγουρα περάσει.
Ολόκληρη η έννοια του “βιολογικού φύλου” είναι απλά ένας τρόπος να κολλήσουμε στα σώματα κάτι κοινωνικό: το φύλο (gender). Αφού λοιπόν έχουν έτσι τα πράγματα, πιστεύω ότι ο πιο συνετός τρόπος να μιλάμε σχετικά με το βιολογικό φύλο είναι ο εξής:
Ένα αρσενικό σώμα είναι ένα σώμα που ανήκει σε ένα αρσενικό, σε κάποιον δηλαδή που αυτοπροσδιορίζεται ως αρσενικό. Ένα θηλυκό σώμα είναι ένα σώμα που ανήκει σε ένα θηλυκό, δηλαδή σε κάποια που αυτοπροσδιορίζεται ως θηλυκό. Τα genderqueer σώματα ανήκουν σε άτομα που είναι genderqueer, τα ανδρόγυνα σώματα ανήκουν σε ανδρόγυνα άτομα, και ούτω καθεξής.
Γι’αυτό αμφισβητώ την αξία φράσεων όπως “άντρας σε γυναικείο σώμα” ή “άρρεν προς θήλυ” (male to female). Ποιος θα μας επιβάλλει να λέμε ότι ήμασταν κάποτε “το αντίθετο φύλο”; Προσωπικά, δε θα ξαναπεριγράψω ποτέ τον εαυτό μου ως κάποιος που “γεννήθηκε θηλυκό”. Γεννήθηκα τρανς αρσενικό, και τα χρόνια που πέρασα μπερδεμένος ήταν λόγω του ότι μου έλεγαν βίαια και επανειλημμένα ότι ήμουν κάτι άλλο. Αυτό μου το σώμα δεν είναι μιας γυναίκας. Είναι δικό μου. Και ούτε και είμαι παγιδευμένος σ’αυτό.
Τίποτα από αυτά που λέω εδώ δεν είναι για να μειώσω την ενδεχόμενη ανάγκη για επέμβαση. Πολλά τρανς άτομα βιώνουν όντως δυσφορία με το σώμα τους. Πολλοί και πολλές από εμάς όντως αποζητούν ορμόνες, επέμβαση και άλλες αλλαγές στο σώμα. Αλλά το θέμα είναι ότι, παρόλο που αυτές οι αλλαγές μπορεί να είναι απαραίτητες για να ησυχάσουν οι ανησυχίες μας, δεν είναι απαραίτητες για να είμαστε “αληθινοί άντρες” ή “αληθινές γυναίκες” ή “αληθινό” οτιδήποτε. Είμαστε μια χαρά αληθινοί και έτσι όπως είμαστε, ευχαριστούμε πολύ.
Καταπίεση
Ερχόμαστε έτσι, νομίζω, στο πιο σημαντικό ζήτημα όλων, και το ζήτημα που συχνά παραλείπεται στις παραδοσιακές “εισαγωγές στο τρανς ζήτημα”: τρανσφοβία και σεξισμός ενάντια σε τρανς ανθρώπους (cissexism), και το πώς να τα αποφύγουμε.
Ο cis-σεξισμός (σεξισμός ενάντια σε τρανς ανθρώπους) μπορεί να οριστεί ως το σύστημα καταπίεσης που θεωρεί τους cis ανθρώπους ανώτερους από τους τρανς ανθρώπους. Είναι σεξισμός ενάντια σε τρανς ανθρώπους το να πιστεύεις ότι είναι “φυσικό” να είσαι μη-τρανς, ότι είναι αφύσικο και παρεκκλίνον το να είσαι τρανς. Είναι cis-σεξισμός να θέτεις υπό το μικροσκόπιο το φύλο των τρανς ανθρώπων περισσότερο από ο,τι το φύλο των cis ανθρώπων. Είναι cis-σεξισμός να ορίζεις την ομορφιά και την ελκυστικότητα με βάση την εμφάνιση μόνο των cis ανθρώπων. Είναι cis-σεξισμός να βάζεις σε προτεραιότητα το να μη χαλάσεις τη ζαχαρένια των cis ανθρώπων, σε βάρος της προσπάθειας των τρανς ανθρώπων να επιβιώσουν. Είναι cis-σεξισμός να θεωρείς ότι οι cis άνθρωποι έχουν περισσότερο δικαίωμα από τους-τις τρανς ανθρώπους να έχουν εργασία, να πηγαίνουν σχολείο, να έχουν σχέσεις, να κάνουν σεξ, να παίρνουν αποφάσεις για τα σώματά τους, να φοράνε τα ρούχα που θέλουν, ή να χρησιμοποιούν τις δημόσιες τουαλέτες.
Η Τρανσφοβία από την άλλη, είναι ο παράλογος φόβος και μίσος για τρανς άτομα. Τρανσφοβία είναι η “Σιωπή των αμνών”. (ΣτΜ η ταινία στην οποία ένα τρανς άτομο, που παρουσιάζεται ως καρικατούρα γκέι άντρα και καρικατούρα ανθρώπου, δολοφονεί cis γυναίκες για να φορέσει το δέρμα τους.) Τρανσφοβία είναι το να μιλάς για τις επεμβάσεις που κάνουν τρανς άνθρωποι ως “αυτοακρωτηριασμό”. Τρανσφοβία είναι να πιστεύεις ότι οι τρανς άνθρωποι έχουμε συνήθειο να “ξεγελάμε” άλλους ώστε να κάνουν σεξ μαζί μας. Τρανσφοβία είναι να πιστεύεις ότι προσπαθούμε (οι τρανς) να σε στερήσουμε από την ετεροφυλοφιλία ή την ομοφυλοφιλία σου. Τρανσφοβία είναι να τρώνε περίεργα βλέμματα τρανς άνθρωποι στο δρόμο, να υφίστανται προσβολές, επιθέσεις, ξύλο, βιασμό, και να τα δολοφονούν, μόνο και μόνο επειδή υπάρχουν.
Αν θέλεις να είσαι καλή/καλός σύμμαχος, πρέπει να αρχίσεις να παίρνεις τον cis-σεξισμό και την τρανσφοβία σοβαρά, το συντομότερο. Αυτό σημαίνει να χρησιμοποιές τις γαμημένες αντωνυμίες μας σωστά και να μην περιμένεις να σου δώσουμε και καραμελίτσα επειδή έκανες αυτό, το αυτονόητο. Αυτό σημαίνει να μάθεις το όνομά μας. Αυτό σημαίνει να μη κάνεις αδιάκριτες ερωτήσεις, και να μη μας λες πόσο πολύ “περνάμε”. (Το να “περνάς” γενικά σημαίνει “να μοιάζεις cis”. Δε θέλουμε όλοι και όλες μας να μοιάζουμε σαν εσάς, ευχαριστούμε πολύ.) Αυτό σημαίνει να αφαιρέσεις τις λέξεις “τραβέλι” και “shemale” από το λεξιλόγιό σου. Αυτό σημαίνει να συνειδητοποιήσεις το τεράστιο προνόμιο που έχεις επειδή είσαι ΟΚ με το νομικά κατοχυρωμένο, κοινωνικά αποδεκτό, ιατρικά καταγεγραμμένο φύλο σου.
Αυτό σημαίνει να συνειδητοποιήσεις ότι αυτά είναι μόνο η αρχή, και ότι έχεις πολλά να μάθεις ακόμα. Αυτό σημαίνει να συνειδητοποιήσεις ότι θα ήταν αδιάκριτο και φορτικό να ρωτήσεις το κοντινότερο τρανς άτομο να στα εξηγήσει, λες και δεν έχει τίποτα καλύτερο να κάνει. Αυτό σημαίνει να μπεις στο ίντερνετ και να κάνεις ό,τι μπορείς για να εξοικειωθείς με το ζήτημα. Και όταν θα τα έχεις κάνει όλα αυτά, ίσως μπορείς να ονομάζεις εαυτόν/εαυτή “σύμμαχο”. Αν βέβαια έχεις ακόμα γνήσια διάθεση να συμμαχήσεις μαζί μας στη σκληρή δουλειά που χρειάζεται για να γίνει αυτός ο κόσμος λιγότερο σκατένιο μέρος για τους-τις τρανς.
Αυτό το κείμενο θέλω να είναι ανοικτό στην εξέλιξη. Αναμένω να δεχθώ πολλά σχόλια και κριτική πάνω σε αυτό. Αναμένω να τροποποιηθεί ή ακόμα και να αναθεωρηθεί, πιθανόν και σε τέτοιο βαθμό που σχεδόν δεν θα αναγνωρίζεται. Είμαι ΟΚ με αυτό. Πάντα υπάρχει περιθώριο για να μπει περισσότερη δουλεία σε τέτοια θέματα. Και η “εισαγωγή στο τρανς” είναι τεράστιο θέμα. Η αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο συζητιέται και διδάσκεται ξεπερνά τις δυνατότητες ενός μόνου ανθρώπου. Είναι μια αποστολή που πρέπει να αναλάβει συλλογικά ολόκληρη η κοινότητα.
Είναι το πρώτο βήμα μόνο. Αλλά ελπίζω να μάθαμε κάτι σήμερα.
Το αρχικό κείμενο μπορείτε να το δείτε εδώ.
Γλωσσάρι
sex: “βιολογικό φύλο” (μια άκομψη μετάφραση)
gender: φύλο. “κοινωνικό φύλο” όπου δε μπορούμε να το αποφύγουμε, αν και είναι άκομψη μετάφραση
cisgender: Στα ελληνικά θα ήταν συμφιλικός ή κάτι τέτοιο, όμως είναι γελοίος όρος και απαίσιος. Το cis θα πει “από το ίδιο μέρος”, και αντιδιαστέλλεται με το trans που θα πει “από την άλλη μεριά”. Στη χημεία υπάρχουν cis και trans ισομερή, τα οποία στα ελληνικά τα λέμε… σις και τρανς ισομερή. Οπότε είτε αφήνουμε το cisgender αμετάφραστο ή λέμε μη-τρανς. Είναι νεολογισμός το cisgender (όπως και το transgender φυσικά) για να δείξει στα μη-τρανς άτομα ότι δεν είναι “τα φυσιολογικά”, απλά μια μερίδα του πληθυσμού. Για τον ίδιο λόγο που το lgb κίνημα παρήγαγε το “ετεροφυλόφιλος”, σε αντιδιαστολή με το ομοφυλόφιλος.
shemale: προσβλητικός και απολίτικος όρος για να εκμεταλλευτούν τρανς γυναίκες, στη mainstream βιομηχανία του πορνό)